Data publikacji: 2025-05-07
Piroliza tworzyw sztucznych to technologia odzysku chemicznego, która zyskuje na znaczeniu w kontekście recyklingu frakcji trudnych: wielowarstwowych, zabrudzonych, niesortowalnych. Dla firm produkujących opakowania foliowe, takich jak Uniplast – producent worków foliowych z HDPE i LDPE, zrozumienie możliwości pirolizy ma znaczenie strategiczne. Proces ten pozwala częściowo domykać obieg materiałów tam, gdzie recykling mechaniczny staje się nieefektywny.
Czym jest piroliza tworzyw sztucznych?
Piroliza to proces rozkładu tworzyw w temperaturze 350–750°C w warunkach beztlenowych. Powstają wtedy:
- olej pirolityczny – surowiec do dalszego przerobu lub paliwo,
- gaz palny – wykorzystywany do podtrzymywania procesu,
- pozostałości stałe – najczęściej w postaci sadzy.
Piroliza nie zastępuje klasycznego recyklingu, ale może wspierać system odzysku w przypadku tworzyw nieprzydatnych do przetwórstwa mechanicznego.
Źródło: Lopez et al., 2017, Renewable and Sustainable Energy Reviews
Kiedy piroliza ma zastosowanie?
Z danych branżowych i badań naukowych wynika, że piroliza znajduje zastosowanie m.in. dla:
- opakowań wielowarstwowych (PET/PE, PA/EVOH),
- zanieczyszczonych worków foliowych i taśm po eksploatacji,
- odpadów foliowych przemysłowych i konsumenckich, których nie można efektywnie posortować,
- mieszanych frakcji z sortowni komunalnych.
Firmy takie jak Uniplast, oferujące worki foliowe z recyklingu HDPE i LDPE, muszą uwzględniać, które typy tworzyw mają realny potencjał recyklingowy, a które można przekierować do odzysku chemicznego.
Źródło: Al-Salem et al., 2009, Waste Management
Główne ograniczenia pirolizy
Technologia pirolizy wciąż napotyka na liczne bariery:
- Wysoki koszt instalacji i eksploatacji – brak opłacalności przy niskiej skali.
- Zmienna jakość produktów pirolitycznych, zależna od rodzaju plastiku.
- Niska efektywność materiałowa – tylko 30–50% masy wsadowej przechodzi w olej.
- Nieuregulowany status prawny oleju pirolitycznego (produkt czy odpad?).
- Brak odbiorców wtórnych na niektórych rynkach lokalnych.
Źródło: Ellen MacArthur Foundation, 2021; Aguado et al., 2008
Efektywność i wpływ środowiskowy
Badania wykazują, że:
- proces wymaga znacznych nakładów energetycznych,
- pojawiają się emisje lotnych związków organicznych,
- produkty często wymagają dalszego oczyszczania przed wtórnym użyciem.
Źródło: Siddiqui et al., 2021, Journal of Environmental Chemical Engineering
Zastosowanie przemysłowe
Choć wiele mówi się o recyklingu chemicznym, większość instalacji pirolitycznych działa dziś w skali testowej lub półtechnicznej. W Europie trwają projekty pilotażowe, ale komercyjne wdrożenia są nadal ograniczone. Brakuje również wytycznych dotyczących użycia olejów pirolitycznych w produkcji nowych opakowań foliowych.
Źródło: Plastics Europe, 2023; European Commission, 2022
Powiązanie z produkcją worków foliowych
W kontekście rosnącej liczby trudnych do przetworzenia odpadów opakowaniowych, produkty takie jak worki foliowe HDPE i LDPE od Uniplast mają jedną zasadniczą przewagę: są w pełni kompatybilne z recyklingiem mechanicznym.
W przeciwieństwie do wielowarstwowych opakowań typu „eko” (PET/PE, PLA/PE, kompozytów z papierem), których nie da się rozdzielić ani skutecznie poddać odzyskowi, monomateriałowe worki foliowe z HDPE, LDPE lub regranulatów Uniplast:
- mogą być sortowane,
- mogą być regranulowane,
- realnie wracają do obiegu – również w naszej własnej produkcji.
Dzięki temu stanowią praktyczny przykład obiegu zamkniętego, bez potrzeby stosowania kosztownej i energochłonnej pirolizy czy spalania.
Warto podkreślić: opakowanie, które można odzyskać i ponownie wykorzystać, ma większy sens środowiskowy niż produkt pozornie ekologiczny, ale nienadający się do żadnego przetworzenia.
Podsumowanie
Piroliza tworzyw sztucznych to proces chemicznego rozkładu, stosowany przy odpadach trudnych do przetworzenia mechanicznie.
Ma zastosowanie przy foliach wielowarstwowych, zanieczyszczonych workach i niesortowalnych frakcjach.
Jej rozwój wymaga wsparcia regulacyjnego, skali przemysłowej i odbioru produktów.
Producenci, tacy jak Uniplast, mogą działać w zgodzie z gospodarką obiegu zamkniętego poprzez projektowanie worków łatwych w recyklingu oraz wykorzystanie regranulatów.
